Što su HE4 i ROMA?
HE4 (Human Epididymal Protein) je novi tumorski biljeg koji se zajedno s CA 125 može koristiti u dijagnosticiranju i praćenju bolesnica s karcinomom jajnika. Kao i CA 125, niti HE4 nije opravdano koristiti za probiranje karcinoma jajnika u svih žena. Pojedinačno gledano, HE4 je osjetljiviji i specifičniji tumorski biljeg za otkrivanje karcinoma jajnika od CA 125, poglavito u ranijim fazama razvoja tumora (stadij I) kada bolest nema izražene simptome. Ipak, najbolji uspjeh otkrivanja karcinoma jajnika postiže se istovremenim određivanjem oba ova tumorska biljega.
ROMA (Risk of Ovarian Malignancy Algorithm) je matematički izračun vjerojatnosti (rizika) za karcinom jajnika kod žena u kojih je istovremeno izmjerena koncentracija HE4 i CA 125 u krvi.
Kada trebate pretragu?
Ovu pretragu trebate prema preporuci liječnika prije početka terapije karcinoma jajnika te za vrijeme i nakon liječenja, zatim kada pregled transvaginalnim ultrazvukom ili pozitivna obiteljska anamneza (karcinom dojke ili jajnika u užoj obitelji) ukažu na povećan rizik karcinoma jajnika.
Što obuhvaća pretraga?
Za određivanje HE4 uzima se krv iz vene.
Za izračun ROMA određuju se u venskoj krvi prvo CA 125 i HE4. Potrebno je znati je li žena u premenopauzi ili postmenopauzi. Na nalazu se prikazuju sve 3 vrijednosti (ROMA, CA 125, HE4).
Rezultati određivanja su gotovi isti dan.
Kako se pripremiti?
Nije potrebna posebna priprema. Krv ne treba uzimati za vrijeme redovitog mjesečnog krvarenja jer to može biti uzrok povišenih vrijednosti CA 125. HE4 može biti lažno povišen kod žena sa značajno oštećenom funkcijom jetre i/ili bubrega. ROMA izračun nije pouzdan kod žena koje su trenutno na kemoterapiji kao i kod onih koje su mlađe od 18 godina.